26, జనవరి 2012, గురువారం

కథా జగత్ - కథా విశ్లేషణ 4

కథా జగత్ - కథా విశ్లేషణ  లో నేను ఎంచుకున్న కథ  కల్పన  - సామాన్య  

ఆకాశం లో సగం అని ఘనం గా చెప్పుకునే మహిళ ల  చదువులు -ఉద్యోగాలు కుటుంబం అనే రారాజుని గెలిపించడానికి గృహిణి కర్తవ్యం ని నెరవేర్చడానికి..ఎలా బలి తీసుకోబడుతున్నాయో.. ఈ కథ చెబు తుంది  . .. పురుష అహంకార, వరకట్న,కుటుంబ హింస లోలోతుల్లో ఎలా ఇంకా వేళ్ళూ నుకునే  ఉన్నాయన్న సంగతిని..మరవకూదదనుకుంటూ.. ఆ పరిధిలోనే స్త్రీల   జీవితాలు వాటికి అనుగుణంగానే  మారతాయని, ఇంకోరకంగా  చెప్పాలంటే   అలా మార్చబడతాయని ఈ  కథ చెపుతుంది.  

కల్పన , సుదీర అనే ఇద్దరు విద్యాధికులు, మాజీ ఉన్నత ఉద్యోగినులయిన తల్లుల గురించి వారి ఆవేదనాభరితమైన ముచ్చట్లలో.. మనం ఈ కథని చదువుతూ..  మహిళల విద్యా ఉద్యోగ అవకాశాలని,శక్తి యుక్తులని సామర్ధ్యాన్ని పెళ్లి, కుటుంబం, పిల్లలు అనే  కారణాలతో  తల్లి అనే  పాత్రని ఎంతో   ప్రేమ భరితంగాను చేస్తే,   భార్యగా  బరువు-భాద్యతలు వారిని  ఎలా నిస్తేజంగాను  చేస్తాయో తెలుసుకుంటాం.  మారని పురుష ప్రపంచ వైఖరిని గమనిస్తూ..దుయ్యబడుతూ  ముందుకు సాగుతాం.

ఉన్నత ఉద్యగం చేసి లక్షలు సంపాదిస్తున్న కల్పన కి వరకట్న బాధ తప్పలేదు.అత్తగారి ఆజ్ఞానుసారాలు,ఆడబడచు ఆరళ్ళు, భర్త సహకార లేమి వీటన్నిటి మద్య.. అమితంగా నలిగి చదువు ఉద్యగం ఇచ్చిన భరోసాతో..పోరాడి గెలిచినా మళ్ళీ వివాహమనే వ్యాపారము లో..లాభాన్ని లేక్కించుకుని.. భర్తతో కలసి ఉండటానికే ఇష్టపడుతుంది. ఇంటా-బయట చాకిరితో.. తల్లి గా తన అవసరాన్ని బిడ్డకి అందించలేని అసహాయతనంలో..ఉద్యోగం వదులుకోవడం, భర్త అహంకారం లాటి విషయాలు  అన్నీ యెంత ఒత్తిడికి   గురిచేసి.. ఆమెని కేవలం గృహిణిగా మిగిల్చాయో, జీవితం  ఎంత వేదనా భరితం అయ్యిందో.. ? కథ చదువుతుంటే.. ఇది  ఒక్క కల్పన సమస్య మాత్రమేనా అనిపిస్తుంది.  లక్షలాది మంది మహిళల కత్తిమీదసాములాటి  ఇంటి-ఉద్యోగ భాద్యతల్లో .. నలిగి పోతున్నారో..అనిపిస్తుంది.   కథ చదువుతుంటే పురుషుల సహకార లేమితో.. నలిగిపోతున్నఉద్యోగులైన  ఆడ కూతుర్లే  కనిపించారు. 

చదువుకుని ఉద్యోగం చేసి,డబ్బు సంపాదిస్తున్నానే  ధీమాతో..మొగుడికి ఎదురు తిరిగి మాట్లాడటం,కేసులు పెట్టడం చేస్తున్నారు.అది లేకపోబట్టే కాపురాలు చక్కబెట్టు కుంటాం అని తీర్మానిన్చుకోవడం కన్నా తప్పిదం ఇంకోటి   ఉండదేమో!  స్త్రీల ఆర్ధిక స్వాతంత్ర్యం లభించవచ్చు.ఆర్ధిక స్వేచ్చ లేకుండా..తమ సంపాదన అంతా..భర్త చేతికి అందించి..ఎన్ని ఇక్కట్లుని మౌనంగా సహిస్తారో..చాలా సందర్భాలలో  మనం రుజువు పరచగలం. 

ఈ కథలో సుధీర  చెప్పిన  మానస కథ  ఆఖరికి సుధీర  కథ కూడా.. చదువుకుని ఉద్యోగం చేస్తూ..  రెండు పడవలపై కాళ్ళు ఉంచి జీవన ప్రయాణం చేయలేక  కుటుంబం కోసం,బిడ్డల కోసం  హౌస్ వైఫ్ గా మిగిలినవారే!  ఉద్యోగం పురుష లక్షణంగా..మగవాళ్ళు మారనూ లేదు. స్త్రీలకి సహకారం అందించడం లేదు.  .కొంతలో కొంత ఈ కథ లో స్త్రీలు తమ ఆసక్తుల   మేరకు ఇకబెన క్లాస్స్ లకి వెళ్ళడం,దూర విద్యా కోర్సులలో చేరి చదువుకోవడం కొంత హర్షించ తగ్గ విషయమే! చాలా మంది స్త్రీలకి ఆసక్తి ఉన్నా అలాటి అవకాశం లభించనే లభించదు. అలాగే  కథ ముగింపులో స్త్రీల జీవితాలలో..కనీసం  మంచి చెడు నిర్ణయం తీసుకోవడానికైనా... మన నిర్ణయం మనం తీసుకోవడానికి అయినా.. తప్పనిసరిగా చదువుకుని ఉండాలి అనడం కూడా ఆవేదనగానే ఉంది.చదివిన చదువులు,సంపాదించిన లోకజ్ఞానం అందుకు మాత్రమె ఉపయోగమా? సమాజంలో సగ భాగం అయిన స్త్రీకి సమాజ భాద్యత లేకుండా..కుటుంబానికే పరిమితం కావడమో,  కాబడటమో అన్నది ఇంకా వారు  చీకటి లోకంలోనే ఉన్నట్లు అనిపించక మానదు.

 నాకు ఈ కథలో నచ్చిన విషయం ఏమంటే  స్త్రీల అభివృద్ధి వెనుక దాగిన అణచివేత పై . తెలియని ఆవేదన ఉంది. అది మనలని చుట్టుముట్టుతుంది. ఆధునిక కాలం అమ్మాయిల చదువులు, ఉన్నత ఉద్యోగాలు.. మంచి సంపాదన అంటూ..ఆకాశానికి..ఎత్తేయడం..అందరికి కనిపించే బాహ్య కోణం.

ఇంటా బయట.చాకిరి చేస్తూ..పాత కొత్త తరాల మద్య సంధి కాలంలో.. స్త్రీలు ఎంత నలిగిపోతున్నారో అన్న దానికి..  ఈ కథ . దర్పణం పట్టింది. ఆర్ధిక సమానత్వం కల్గిన స్త్రీని..భార్యగా అంగీకరించలేని..సమాజంలోనే మనం ఉన్నాం. ఇప్పుడు స్త్రీలకి..చదువు ఉద్యోగాలతో పాటు అన్నీ ఉన్నాయి..వరకట్నం, వేధింపులు,ఆదిపత్య ధోరణి ని భరించాల్సి రావడం..ఇంకా అనేక సాంఘిక సమస్యలు ఉండనే ఉన్నాయి .  అన్ని ఉన్నా.. స్త్రీ లో..మాతృత్వానికి ..పెద్దపీట..వేయడం..స్త్రీఅత్వానికే చిహ్నంగా.. ముగింపునివ్వడం .కధకి వన్నె తెచ్చింది..వాస్తవం కూడా..అదే..!
 కధని.. ఇంకా బాగా వ్రాయవచ్చు. కల్పన తన గురించి చెప్పడంలో..ఇంకా .సున్నితత్వం ఉండాల్సిన్చినదేమో అనిపించినది, అవసరమనిపించిది. అఫ్ కోర్సు..ఇన్ని సమస్యలని ఎదుర్కొన్న  స్త్రీలకి.. సున్నితత్వం  కూడా పోతుందనుకోవచ్చు. . ..చక్కని..కధ అని అనలేను.. వాస్తవాలంటాను. ఆ ఆవేదన తోనే .ఈ కథని విశ్లేషించాను  కూడా..

 తల్లిదండ్రుల తరం మారి ఆడపిల్లలు చదువుకోవాలని కొడుకులతో సమానంగా చదువు చెప్పించింది. కానీ చూశారా మగవాడు మారలేదు. మగవాడి తల్లిదండ్రుల పాత్ర మారలేదు. ఇప్పుడు మనకు అభ్యుదయం పేరిట అదనపు బరువు బాధ్యతలు''.   

ఇది నూటికి నూరు శాతం నిజం.

3 కామెంట్‌లు:

kiran చెప్పారు...

మీ విశ్లేషణ చాల బాగుంది .విశ్లేషణ అనటం కంటే "విమర్శ "అనటం సముచితంగా ఉంటుందేమో .సమకాలీన సమాజం లో స్త్రీలు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలని కల్పన కథ ప్రతిబావంతంగా document చేసింది ."అభ్యుదయం పేరిట ఇప్పుడు మనకు అదనపు బరువు బాధ్యతలు "-ముమ్మాటికి నిజం .కానీ ఎం చేయాలి ?మగవాడు మారటం సమస్య పరిష్కారానికి మౌలిఖం ఐనప్పటికీ అది చాలదేమో.కొన్ని కొన్ని సార్లు మగవాడు సహృదయుడు అయినా మన ప్రపంచం లోని పని విధానాలు ,పని వేళలు అతడిని నిస్సహాయుడిని చేస్తున్నాయేమో.పని పద్దతులు ,పని వేళలు పితృ స్వామ్య సమాజ అవసరాల కోసం tailored అనిపిస్తుంది.సామాన్య keen observation ,powerful expression కథా వస్తువుని సామాన్య పాఠకులకి చేర్చడం లో, కొంత మేర సానుకూల స్పందనని కలిగించడం లో సఫలీకృతం అయ్యింది.మార్పు కి కావలిసిన action plan ని suggest చేసి ఉంటె బాగుండేది.

వనజ తాతినేని/VanajaTatineni చెప్పారు...

కిరణ్ గారు.. మీ స్పందనకి..ధన్యవాదములు. మీరన్నట్లు..పురుషులు మారటానికి ఇంకా కొంత కాలం పడుతుంది. అలాగే.. కొన్ని చర్చలలో.. వారి లోపాలని వారికి చెప్పవలసిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. పురుషులని చైతన్యం చేసే రచనలు రావలసిన అవసరం ఉంది. అలాంటి మంచి కాలం ముందు ముందు ఉంటుందని.. ఆశ కూడా. ధన్యవాదములు.

మాలా కుమార్ చెప్పారు...

మీ ఈ విశ్లేషణకు ప్రథమబహుమతి వచ్చినందుకు అభినందనలు .